Islamsko pravo (šerijat) predstavlja normativni aspekt islama a islamska pravna nauka (fikh) jednu od najznačajnijih disciplina u kulturnoj historiji muslimana. Život svake muslimanske skupine neodvojivo je povezan sa pridržavanjem šerijata i njegovanjem fikha. Iznevjeravanje šerijata dovodi u pitanje islamski identitet pojedinca i grupe a zanemarivanje fikha otežava ili onemogućava valjano prevođenje naloga Božijega zakona u historijsku stvarnost muslimana. Historija dodira Bošnjaka sa islamskim pravom duga je koliko i historija ovog muslimanskog naroda.

Historijski izvori koji bilježe prve prelaske na islam među stanovnicima Bosne istovremeno spominju i muftije i kadije, funkcionere zadužene za tumačenje i primjenu šerijatskog prava. Stotinu godina kasnije već nalazimo naše ljude na tim pozicijama i prve radove o islamskom pravu pisane arapskim jezikom, jezikom islamskih disciplina i lingua francamuslimanskog svijeta. Na prijelazu između devetnaestog i dvadesetog vijeka pojavljuju se i prvi radovi o šerijatskom pravu na bosanskom jeziku napisani za potrebe jurisdikcije šerijatskih sudova, koji su nastavili da funkcioniraju i nakon prestanka osmanske vlasti, ili radi opšte publike. U to doba počinje i formuliranje specifične šerijatskopravne terminologije na bosanskom jeziku.

Sve do 1946. god., kada su ukinuti šerijatski sudovi, šerijatsko pravo u stvarima ličnog statusa smatrano je specifičnim građanskim pravom Bošnjaka i kao takvo bilo je predmet ne samo islamskih nego i opštih pravnih studija. Državni program ateizacije nakon 1945. doveo je do toga da šerijat izgubi karakter pozitivnog prava za Bošnjake, da se postepeno vrijednosti zaštićene šerijatom zamijene drugim, te da se i samo izučavanje šerijata svede na dio fikha samo unutar islamskih obrazovnih institucija. (…)

Iz Uvoda, prof. dr. Fikret Karčić

Kompletno djelo u PDF formatu možete preuzeti OVDJE.